หลายท่านอาจเคยถูกละเมิดข้อมูลส่วนบุคคลในหลากหลายรูปแบบโดยไม่รู้ตัว ไม่ว่าจะเป็นการที่บุคคลแปลกหน้าโทรศัพท์เข้ามาขายของ, การที่ข้อมูลส่วนบุคคลถูกเก็บรวบรวมโดยไม่ได้รับการแจ้งล่วงหน้า หรือการที่บริษัทที่เราเป็นสมาชิกทำข้อมูลส่วนบุคคลรั่วไหลไปยังมือของมิชฉาชีพไม่ว่าจะตั้งใจหรือไม่ตั้งใจก็ดี

หลายท่านเสียใจ ในขณะที่หลายท่านเลือกที่จะนิ่งเฉย ด้วยความ “ไม่รู้” กฎหมายว่าจะต้องดำเนินการหรือรับมืออย่างไรดี

พวกเราทุกคนในฐานะของ “เจ้าของข้อมูลส่วนบุคคล” ต้องทราบและควรตระหนักว่า กฎหมาย PDPA ได้มอบสิทธิ หรืออำนาจในการ “ร้องเรียน” ให้แก่ท่านหากข้อมูลส่วนบุคคลของท่านถูกละเมิด หรือถูกนำไปใช้ในทางมิชอบPDPA Thailand ขอแนะนำคู่มือ PDPA ฉบับ “ภาคประชนชน” เพื่อเป็นวิธีร้องเรียน PDPA อย่างถูกต้องตามกฎหมาย พร้อมทั้งขั้นตอนที่ประชาชนทั่วไปอยางเราๆ ท่านๆ สามารถนำไปปฏิบัติตามได้ทันที

PDPA คืออะไร? ทำไมประชาชนถึงมีสิทธิร้องเรียน

     PDPA (พระราชบัญญัติคุ้มครองข้อมูลส่วนบุคคล พ.ศ. 2562) คือกฎหมายที่คุ้มครอข้อมูลส่วนบุคคลของประเทศไทย หากองค์กรห้างร้าน บริษัทใดเก็บรวบรวม ใช้ หรือเปิดเผยข้อมูลของท่านโดยมิชอบด้วยกฎหมาย ท่านสามารถใช้สิทธิร้องเรียนตาม PDPA ได้ แต่ไม่ได้หมายความว่าทุกกรณีจะเข้าข่ายตามกฎหมาย PDPA และสามารถร้องเรียนได้ แล้วกรณีใดบ้างที่เข้าข่าย..

ตัวอย่างสถานการณ์ที่ท่านสามารถใช้สิทธิร้องเรียนตาม PDPA ได้

• ท่านได้รับสายจากคนแปลกหน้าที่โทรมาขายประกันหรือสินเชื่อ ทั้งที่ท่านไม่เคยให้เบอร์กับองค์กรนั้นเลย

• ท่านได้รับอีเมลหรือ SMS โฆษณาโดยที่ท่านไม่เคยสมัคร หรือให้ความยินยอมกับเจ้าของผลิตภัณฑ์สินค้าหรือบริการนั้นเลย

• ท่านถูกถ่ายภาพในกิจกรรมทางการตลาด และบริษัทที่ถ่ายภาพท่านได้นำเอาภาพถ้ายของท่านไปใช้ในการตลาดโดยไม่ได้ขออนุญาต หรือไม่ได้มีการแจ้งให้ทราบล่วงหน้า

• ข้อมูลส่วนบุคคลของท่านรั่วไหลจากเว็บไซต์หรือแอปที่ท่านเคยไปลงทะเบียน

“ถ้าท่านเจอเหตุการณ์แบบนี้ เท่ากับว่าสิทธิของท่านกำลังถูกละเมิด และท่านมีสิทธิร้องเรียนตามกฎหมาย PDPA”

ประชาชนสามารถร้องเรียน PDPA ได้ที่ไหน?

ท่านสามารถยื่นเรื่องร้องเรียนได้ที่สำนักงานคณะกรรมการคุ้มครองข้อมูลส่วนบุคคล หรือที่เรารู้จักกันในชื่อ PDPC (Personal Data Protection Committee) ซึ่งเป็นหน่วยงานที่กำกับดูแลกฎหมาย PDPA ที่มีบทบาท หน้าที่ในการรับเรื่องร้องเรียน การตรวจสอบข้อเท็จจริง และการออกคำสั่งให้หน่วยงานที่กระทำผิดดำเนินการแก้ไข รวมถึงการดำเนินการทางปกครองหรือเปรียบเทียบปรับหากพบว่ามีการฝ่าฝืนกฎหมาย

ช่องทางติดต่อ: สำนักงานคณะกรรมการคุ้มครองข้อมูลส่วนบุคคล (PDPC)

• เว็บไซต์: https://www.pdpc.or.th/

• สายด่วน: 0 2142 1033

• ที่อยู่: ศูนย์บริการประชาชน PDPA Center อาคารศูนย์บริการลูกค้า 99 ถนนแจ้งวัฒนะ แขวงทุ่งสองห้อง เขตหลักสี่ กรุงเทพมหานคร 10210
  
  

ขั้นตอนการร้องเรียน PDPA ฉบับประชาชน แบบ Step by Step

1. เตรียมหลักฐานที่เกี่ยวข้อง

ก่อนที่ท่านจะดำเนินการร้องเรียน ควรเตรียมหลักฐานที่เกี่ยวข้องกับเหตุการณ์ที่เกิดขึ้นไว้ให้ครบถ้วน เพื่อให้เจ้าหน้าที่สามารถตรวจสอบและดำเนินการได้รวดเร็วยิ่งขึ้น อาทิ

• ข้อความภาพจากหน้าจอคอมพิวเตอร์หรืออุปกรณ์มือถือ (screenshot), เบอร์โทร, อีเมล

• ลิงก์โพสต์ภาพ/วิดีโอ

• สำเนาแบบฟอร์ม หรือข้อความที่ท่านให้ข้อมูลไว้

2. เข้าเว็บไซต์เพื่อกรอกแบบฟอร์มออนไลน์

1. ไปที่เว็บไซต์: https://www.pdpc.or.th/

2. เลือกเมนู “เรื่องร้องเรียน” หรือ “แจ้งเหตุละเมิด”

3. กรอกรายละเอียด:

   • ข้อมูลส่วนตัว

   • รายละเอียดเหตุการณ์

   • แนบหลักฐานประกอบ

4. กดส่ง และบันทึกเลขอ้างอิงเพื่อใช้ติดตามเรื่อง

การพิจารณาเรื่องร้องเรียนใช้เวลากี่วัน?

โดยทั่วไป PDPC จะใช้เวลาในการตรวจสอบเบื้องต้นภายใน 30 วัน นับตั้งแต่วันที่รับเรื่องร้องเรียน หากมีข้อมูลครบถ้วนและเข้าเงื่อนไขตามที่กฎหมายกำหนด เจ้าหน้าที่จะดำเนินการติดต่อไปยังหน่วยงานที่ถูกร้องเรียน และหากพบว่าองค์กรนั้นกระทำผิดจริง อาจมีคำสั่งให้:

• ยุติการใช้ข้อมูล

• แจ้งเหตุละเมิดต่อเจ้าของข้อมูล

• ชดเชยค่าเสียหายตามความเหมาะสม

ในบางกรณี หากเรื่องมีความซับซ้อนหรือจำเป็นต้องสอบสวนเพิ่มเติม อาจใช้เวลานานขึ้น โดยเจ้าหน้าที่จะแจ้งให้ผู้ร้องเรียนทราบถึงสถานะความคืบหน้าเป็นระยะ

สรุป: ปกป้องข้อมูลของท่าน เริ่มต้นจากการ “กล้าร้องเรียน”

ข้อมูลส่วนบุคคลไม่ใช่เรื่องเล็ก และไม่ควรถูกมองว่าเป็นสิ่งที่ถูกใช้ได้โดยไม่ต้องรับผิดชอบ การร้องเรียน PDPA จึงไม่ใช่เพียงแค่การเรียกร้องความเป็นธรรมให้กับตัวท่านเองเท่านั้น แต่ยังเป็นการสร้างบรรทัดฐานใหม่ให้สังคมเคารพสิทธิของกันและกันในโลกยุคดิจิทัล

การร้องเรียน PDPA “ไม่” เสียค่าใช้จ่าย “ไม่”ต้องมีทนาย “ไม่”ต้องเป็นผู้เชี่ยวชาญด้านกฎหมาย ขอเพียงท่านเข้าใจสิทธิของตนเอง และมีหลักฐานที่พอสมควร ก็สามารถยื่นเรื่องได้เช่นกัน โปรดจำไว้ว่า “ข้อมูลของคุณคือสิทธิของคุณ”